با سخت‌تر شدن هنجارهای آلایندگی و توجه خودروسازان به افزایش کارایی خودروهای خود، به تدریج کاربراتورها جای خود را به انژکتورها دادند. سیستم‌های انژکتوری در انواع مختلفی یافت می‌شوند؛ اما نوعی که اکثر خودروهای امروزی از آن استفاده می‌کنند، سیستم تزریق سوخت چند نقطه‌ای است. این سیستم شامل مجموعه‌ای از یکسری اجزای اصلی به نام سنسورهای فشار سوخت، انژکتورهای سوخت، فنر، دیافراگم و ... است و در آن از چند انژکتور برای تزریق سوخت به سیلندر استفاده می‌شود.
سیستم انژکتور تزریق سوخت چند نقطه‌ای در اکثر خودروهای تولید داخل مثل پژو پرشیا، سمند، پژو ۴۰۵ و ... به کار می‌رود. در این مطلب از اکسون پارت قصد داریم درباره انژکتور یکی از خودروهای تولید داخل یعنی ماشین سمند صحبت کنیم و به بررسی ویژگی‌ها و قیمت آن بپردازیم.
برای مشاهده انواع بلبرینگ ماشین گروه صنعتی اکسون پارت کلیک کنید.
انژکتور ماشین سمند
همانطور که گفتیم، در ماشین سمند از سیستم انژکتوری اسپری چند نقطه یا Multi Point Fuel injection استفاده می‌شود. نحوه کارکرد این سیستم بدین گونه است که برای هر سیلندر یک سوزن انژکتور جداگانه در نظر گرفته شده است و این سیلندرها توسط انژکتور خود تغذیه می‌شوند.
انژکتورها سوخت را به صورت پودری به قسمت پشتی سوپاپ ورودی و داخل منیفولد اسپری می‌کنند. در واقع سیستم تزریق سوخت چند نقطه‌ای روشی برای تزریق سوخت در یک موتور احتراق داخلی از طریق درگاه‌های متعددی است که روی دریچه ورودی هر سیلندر موتور نصب شده است.
سیستم انژکتوری به کار گرفته شده در ماشین سمند به سه دسته زیر تقسیم بندی می‌شود:
- دسته غیر ترتیبی
- دسته نیمه ترتیبی
- دسته ترتیبی
دسته غیر ترتیبی
نام دیگر این سیستم مگنتی مارلی است و در آن 4 انژکتور به طور همزمان با هم سوخت را اسپری می‌کنند تا سوخت در یک زمان مشخص در تمام سیلندرهای موتور آزاد شود. در واقع در این سیستم همه پورت‌ها با هم کار می‌کنند تا سوخت را در زمان مناسب به سیلندرها برسانند. خودروی سمند و خودروهایی مثل پژو پرشیا نیز از این سیستم انژکتوری استفاده می‌کنند. از معایب انژکتورهای ترتیبی می‌توان به عمر کوتاه سوزن‌ها و اسپری بیش از حد لازم در هر سیکل اشاره کرد.
دسته نیمه ترتیبی
در این نوع از سیستم تزریق سوخت چند نقطه‌ای، سوخت توسط پورت‌ها و به صورت دسته‌ای وارد سیلندرها می‌شود؛ یعنی بدون اینکه جریان ورودی آنها به یکدیگر متصل شود. در این سیستم، سوزن‌ها دو به دو با هم سوخت را اسپری می‌کنند. یعنی سوزن ۱ و ۴ با هم کار می‌کنند و سوزن ۲ و ۳ نیز با هم سوخت را به سیلندرها تزریق می‌کنند.
نام دیگر این سیستم گروه SL96 است. میزان سوخت مصرفی این دسته در هر سیکل، کمتر از نوع اول است. در نتیجه این گروه نسبت به دسته اول مصرف سوخت کمتری دارند و مقرون به صرفه‌ترند. این سیستم انژکتوری در خودروهایی مثل سمند، پژو ۴۰۵ و پژو آردی نصب می‌شود.
دسته ترتیبی
با پیشرفت فناوری، به تدریج این گروه از سیستم‌های انژکتوری جایگزین دو گروه قبلی شدند؛ به طوری که امروزه اکثر خودروهای تولید داخل از این سیستم استفاده می‌کنند. در سیستم تزریق سوخت چند نقطه‌ای ترتیبی، زمان رها سازی سوخت همزمان با کورس مکش برای هر سیلندر موتور انجام می‌شود و سوزن انژکتور در هر سیکل یک بار سوخت را اسپری می‌کند. همین عامل باعث طول عمر بیشتر سوزن می‌شود و مصرف سوخت را پایین می‌آورد.
بررسی ویژگی ها و مزایای سیستم اسپری سوخت چند نقطه‌ای
همانطور که گفتیم، سیستم‌های تزریق سوخت چند نقطه‌ای از چند جزء اصلی انژکتور، پمپ سوخت، ریل سوخت، واحد کنترل موتور، سنسور فشار سوخت و سنسورهای مختلف تشکیل شده‌اند و از چندین انژکتور برای تزریق سوخت به هر سیلندر استفاده می‌شود. این کار از طریق یک دریچه ورودی واقع در بالای شیر ورودی انجام می‌شود.
سنسور فشار سوخت سیستمMPFI با ریل سوخت از طریق ورودی و خروجی کار می‌کند و وظیفه آن کنترل جریان سوخت است. دیافراگم و فنر فشار هم، باز شدن دریچه خروجی و مقدار سوخت قابل برگشت را تنظیم می‌کنند. فشار داخلی منیفولد ورودی موتور بسته به سرعت و بار موتور متفاوت است.
مزایای سیستم MPFI
سیستم‌های تزریق سوخت چند نقطه‌ای که امروزه در اکثر ماشین‌ها از آنها استفاده می‌شود، مزایای بسیاری نسبت به تنظیمات کاربراتوری قدیمی دارند. این مزایا عبارتند از:
بهره‌وری سوخت
این سیستم‌ها از انژکتورهای سوخت متعدد برای هر سیلندر استفاده می‌کنند که سوخت را در مقادیر اندازه‌گیری شده آزاد می‌کند و در نتیجه هدر رفت سوخت را کاهش می‌دهند. همین باعث می‌شود که بهره‌وری سوخت افزایش پیدا کرده و با کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری به مالک خودرو کمک شود.
انتشار کربن کمتر
از آنجایی که خودروهایی که دارای سیستم MPFI هستند از مصرف سوخت به صورت بهینه بهره می‌برند، انتشار کربن کمتری نسبت به خودروهای مشابه با تنظیمات کاربراتوری دارند. این امر آلودگی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای وسایل نقلیه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد که به نوبه خود مزایای بسیار زیادی برای بشریت دارد.
بهبود عملکرد موتور
سیستم MPFI عملکرد بهتر موتور را تضمین می‌کند؛ زیرا دقیقاً مقدار سوخت مورد نیاز موتور تامین می‌شود که این امر منجر به بهینه شدن نسبت هوا به سوخت و احتراق کارآمدتر خواهد شد. MPFI این کار را با تنظیم مناسب توزیع سوخت به سیلندرها انجام می‌دهد. توزیع دقیق سوخت به هر سیلندر، به بهبود پاسخگویی موتور به ورودی‌های ناگهانی گاز نیز کمک می‌کند.
بهبود پالایش موتور
سیستم MPFI باعث بهبود سطح پالایش ارائه شده توسط موتور نیز می‌شود؛ زیرا سیستم‌های تزریق سوخت چند نقطه‌ای ارتعاشات کمتری دارند و فرایند احتراق در آنها به خوبی انجام می‌شود. احتراق کارآمدتر منجر به بهبود عملکرد موتور هم می‌شود.
تمیز کردن انژکتور سمند
عملکرد و طول عمر ماشین سمند شما تا حد زیادی به نوع سوخت مصرفی آن بستگی دارد. با این حال حتی اگر از باکیفیت‌ترین نوع سوخت هم استفاده کرده باشید، بعد از مدتی نیاز است که انژکتور سوخت خودرویتان را تمیز کنید.
همانطور که گفته شد، انژکتورها با پمپاژ سوخت به داخل سیلندر باعث می‌شوند که سوخت به صورت موثرتر و یکنواخت‌تری بسوزد. فرایند احتراق در طول زمان رسوبات کربنی را بر جای می‌گذارد. این رسوبات به صورت لایه‌هایی روی انژکتورها تجمع پیدا می‌کنند. با حذف این رسوبات و برداشتن آنها از روی سیستم سوخت رسانی، موتور سمند شما نرم‌تر کار می‌کند و مصرف سوخت کمتری خواهد داشت. برخی از علائمی که نشان می‌دهد انژکتور سمند شما آلوده و کثیف شده است و نیاز به تمیز کردن دارد عبارتند از:
- افزایش شدید مصرف سوخت
- عملکرد ضعیف خودرو و کمبود نیرو در ماشین
- ریپ زدن خودرو در سربالایی
- کندی ماشین هنگام شتاب گیری
- خاموش شدن ناگهانی خودرو
- سخت استارت خوردن ماشین سمند
- روشن شدن چراغ چک ماشین
- شنیدن صداهای پیش از اشتعال
تمیز کردن انژکتور سوخت می‌تواند تفاوت شگفت انگیزی در عملکرد کلی ماشین سمند شما ایجاد کند. البته نوع بنزینی که استفاده می‌کنید هم نقش مهمی در تعداد دفعات پاکسازی انژکتور خودرو دارد. پاکسازی انژکتور باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های سوخت شما می‌شود و به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از ماشین کمک می‌کند. علاوه بر این، عمر و کارایی موتور خودرو را افزایش می‌دهد.
شستشوی انژکتور سمند از دو طریق صورت می‌گیرد
- شستشوی سوزن انژکتور بدون باز کردن آن و از روی خودرو
- باز کردن انژکتور خودرو و شستشوی جداگانه آن
در ماشین سمند از چهار نوع سوزن مخروطی، فرانسوی، سوزن انژکتور سوراخ والئو و سوزن انژکتور ۶ سوراخ کروز استفاده شده است. روش شستشوی این سوزن‌ها باهم تفاوتی ندارد؛ اما نوع مخروطی چون در بنزین با فشار زیاد قرار دارد و سوخت را از پایین می‌پاشد، در هنگام باز و بسته کردن آن باید از سالم بودن اورینگ سوزن مطمئن شوید.
معیوب بودن سوزن باعث می‌شود که بنزین با فشار زیاد به بیرون بریزد و وارد دریچه گاز شود. همین موضوع باعث می‌شود که ماشین به سختی استارت بخورد. با توجه به این توضیحات، بهترین روش شستشو برای این نوع از سوزن‌های انژکتوری، تمیز کردن آنها بدون جداسازی از روی ماشین است.
در انواع دیگر سوزن نیز اگر آلودگی شدید نیست، می‌توانید با استفاده از اسپری‌های مخصوص اقدام به تمیزکاری انژکتور خودرو نمایید. فراموش نکنید که شما قرار است با مواد شیمیایی کار کنید؛ بنابراین حین تمیز کردن حتما از دستکش محافظ، عینک و ماسک تنفسی استفاده کنید. در مواردی هم که گرفتگی و انسداد زیاد است، بهتر است از یک فرد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
قیمت سوزن انژکتور سمند
سوزن انژکتور یک قطعه مصرفی است و کارکرد اولیه خود را به مرور زمان از دست می‌دهد. رسوبات سوخت‌های بی‌کیفیت سرعت خراب شدن سوزن انژکتور را افزایش می‌دهند. اگر این قطعه ایراد پیدا کند، فرآیند سوخت‌رسانی با مشکل مواجه می‌شود؛ بنابراین شستشو یا تعویض به موقع این قطعه برای بازگرداندن عملکرد اولیه خودرو بسیار اهمیت دارد. این قطعه با قیمتی در حدود 250 تا 400 هزار تومان در بازار یافت می‌شود.
جمع‌بندی
در این مطلب از اکسون پارت به بررسی ویژگی‌ها و قیمت انژکتور سمند پرداختیم. انژکتورهای سوخت بخش مهمی از موتور خودروی شما به حساب می‌آیند و اگر در نگهداری از آنها کوتاهی کنید، خیلی زود خراب یا مسدود می‌شوند. شما باید نشانه‌های خرابی این عضو حیاتی از سیستم سوخت‌رسانی خودرو را بشناسید و هر چه سریع‌تر در جهت رفع مشکل اقدام نمایید. یک انژکتور آلوده مسیر سوزن را می‌بندد و در فرآیند احتراق اختلال ایجاد می‌کند که تمام این عوامل در نهایت باعث کاهش عملکرد موتور خودرو و بازدهی کم آن خواهد شد.
