عوامل مختلفی وجود دارند که بر عمر مفید خودرو و موتور آن تاثیرگذارند. از وضعیت سرویس و نگهداری ماشین گرفته تا شرایط رانندگی، کیفیت ساخت قطعات خودرو و ... همگی در این زمینه موثر هستند. خودرویی سالم است که تمام قطعات آن از سلامت کامل برخوردار بوده و عملکرد صحیحی داشته باشند. با این وجود، گاهی اوقات عوامل ساده‌ای مثل نشستن گرد و غبار روی موتور ماشین می‌تواند به تدریج بر عملکرد موتور تاثیر گذاشته و موجب خوردگی و ساییدگی قطعات آن شود.
در این مواقع، صفرشویی موتور چاره کار است. این نحوه تمیز کردن پیشرانه، ترفندها و قوانینی دارد که بایستی با آن‌ها آشنا شوید. در این مطلب از اکسون پارت همراه ما باشید تا در مورد صفرشویی موتور خودرو و مزایا و معایب این روش شستشو با شما صحبت کنیم.
صفرشویی موتور خودرو چیست؟
به فرایند پاکسازی موتور خودرو از آلودگی‌ها و چربی‌های تجمع‌یافته در طول زمان، صفرشویی موتور می‌گویند. البته این کار نیز قوانین و مقررات خاص خود را دارد. مثلا پیش از هر اقدامی لازم است از بایدها و نبایدهای خودروی خود آگاه باشید و در صورت نیاز از کارشناسان نمایندگی مربوطه برای پاکسازی پیشرانه کمک بگیرید.
صفرشویی موتور خودرو از کارهای بسیار حساس است و احتیاج به دقت و مهارت خاصی دارد. با توجه به وجود قطعات الکترونیکی زیاد در محفظه پیشرانه، شستشوی این قسمت از خودرو با آب از کارهای بسیار مهم به شمار می‌رود. بنابراین توصیه می‌شود در صورتی که با قطعات حساس موتور آشنایی ندارید، تا جایی که امکان دارد از شستشوی پیشرانه با آب خودداری کرده و این کار مهم را به مراکز معتبر بسپارید. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا مراحل رسیدن به یک موتور تمیز و درخشان را به شما بگوییم. اگر تمام نکات گفته‌شده در این مطلب را به کار بگیرید، می‌توانید نسبت به تمیزی موتور خود مطمئن شده و تا مدتی از آن لذت ببرید.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان سرویس دوره ای خودرو
مراحل صفرشویی موتور خودرو
گام اول: یک زمان مناسب برای این کار در نظر بگیرید
بهترین زمان برای انجام عمل صفرشویی موتور، یک روز گرم با اندکی رطوبت به همراه وزش باد است. وزش باد و گرمای هوا کمک می‌کنند تا موتور و اجزای پیرامون آن زودتر خشک شوند.
گام دوم: خنک بودن پیشرانه
احتمال آسیب دیدن قطعات داغ موتور در صورت تماس با آب سرد، بسیار زیاد است. بنابراین اگر پیشرانه مدتی روشن بوده، اجازه دهید اندکی خنک شود.
گام سوم: گردگیری
بعد از اینکه مطمئن شدید پیشرانه کاملا خنک شده است، با یک پارچه تمیز آلودگی‌های ظاهری و گرد و غبارها را تا جایی که امکان دارد، پاک کنید. در این مرحله نیازی به استفاده از آب نیست؛ تنها هر آلودگی که به چشم می‌آید را تمیز کنید.
گام چهارم: جداسازی قطعات
برخی قطعات مانند کاورهای پلاستیکی موجود در زیر کاپوت را بیرون بیاورید و به طور جداگانه تمیز کنید. در این مرحله اتصال قطب منفی باتری را نیز قطع نمایید تا هنگام ریختن آب، از آسیب رسیدن به قطعات الکترونیکی جلوگیری شود. اگر زمانی که قطب مثبت و منفی باتری متصل است، روی آن آب ریخته شود، اتصال کوتاه رخ می‌دهد و در چشم به هم زدنی آتش‌سوزی به وجود می‌آید. در بهترین حالت، شوک ولتاژ رخ داده و ECU از کار می‌افتد.
برخی افراد فقط سر باتری را جدا می‌کنند یا روی باتری، محافظ پلاستیکی می‌اندازند. در هر صورت بهترین کار این است که باتری به طور کامل جدا شده و به بیرون از فضای موتور خودرو منتقل شود.
گام پنجم: کاور کردن قطعات الکترونیکی
با اینکه اغلب قسمت‌های الکتریکی خودرو قاب محافظ پلاستیکی دارند، لازم است تا جایی که امکان دارد تمام قطعات الکترونیکی مثل سنسورها، سوکت‌ها و سیم‌ها را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید. جهت اطمینان بیشتر، مجرای هوای ورودی به موتور را نیز مسدود نمایید تا از ورود آب به موتور جلوگیری شود. توصیه می‌شود نگاهی به جعبه فیوز هم بیندازید و اتصالات قاب ECU را چک کنید.
گام ششم: چربی‌زدایی با یک پاک‌کننده معتبر
یک روش منسوخ شده در پاکسازی موتور خودرو، استفاده از مخلوط گازوئیل و کف است. هرگز از این روش استفاده نکنید؛ زیرا گازوئیل در برخی قسمت‌های پیشرانه نفوذ می‌کند و احتمال شعله‌ور شدن دارد. ساده‌ترین و مطمئن‌ترین روش، استفاده از اسپری‌های مخصوصی است که در بازار وجود دارند. این اسپری‌ها با محلول‌های چربی‌زدایی موجود در خود، هر گونه روغن، گریس، دوده و ... را از روی اجزای پیشرانه پاک می‌کنند و عملا نیازی به آب و مواد شوینده مضر در صورت کم بودن سطح آلودگی ندارند.
پس از اسپری کردن محلول چربی‌زدا، کافیست چند دقیقه به آن فرصت دهید و سپس با یک دستمال، چربی‌ها و کثیفی‌ها را پاک کنید. در برخی مناطق مثل درب سوپاپ‌ها که لایه‌های ضخیم‌تری از روغن و خاک انباشته شده است، ابتدا از برس‌های غیرفلزی استفاده نمایید؛ سپس با یک دستمال پارچه‌ای به طور کامل تمیز کنید.
گام هفتم: شستشو با آب
بسته به اینکه موتور خودروی شما چقدر کثیف است، شاید به شستشو با آب هم نیاز داشته باشد. در این مرحله با یک دستگاه کارواش خانگی یا هر نوع پمپی که موجب افزایش فشار آب می‌شود، می‌توانید نسبت به شستشوی پیشرانه و محوطه پیرامون آن اقدام نمایید. دقت کنید که هرگز آب را مستقیما روی قطعات الکترونیکی نپاشید. بهتر است قسمت‌هایی که امکان خشک شدن سریع ندارد را اصلا شستشو ندهید و تنها با یک دستمال به تمیزکاری آن بپردازید.
گام هشتم: خشک کردن قطعات
اگر کمپرسور باد در اختیار دارید، از آن برای خشک کردن هر چه سریع‌تر قطعات و قسمت‌های غیرقابل دید بهره ببرید. در غیر این صورت، می‌توانید از یک حوله یا دستمال مخصوص جهت زدودن آب و پاکسازی کامل قطعات استفاده نمایید.
گام نهم: جایگذاری قطعات
اکنون می‌توانید قطب منفی باتری را متصل نموده و کیسه‌های پلاستیکی را از روی قطعات الکترونیکی بردارید. کاورهای پلاستیکی قطعات را نیز در محل نصب کنید.
مزایای صفرشویی موتور خودرو
صفرشویی موتور خودرو به جز تمیزکاری تمام قطعات موتور، فواید دیگری نیز دارد. به عنوان مثال، با این کار عیب و ایرادات موتور بهتر مشخص می‌شود و می‌توانید آن‌ها را برطرف کنید. از جمله مزایای صفرشویی موتور خودرو عبارتند از:
شناسایی ترک‌های روی بدنه موتور خودرو و دیگر مشکلات احتمالی آن
ترک برداشتن بلوک یا بدنه خودرو، از جمله خرابی‌های دردسرسازی است که بر اثر دلایل مختلف در موتور خودرو اتفاق می‌افتد و می‌تواند باعث ایجاد نقص در کارکرد فنی موتور شود. در این میان، صفرشویی موتور خودرو یکی از راه‌های موثر در تشخیص ترکیدگی سیلندر خودرو خواهد بود.
پیشگیری از مسدود شدن ورودی‌ها، خروجی‌ها و کانال‌های داخلی موتور
وقتی هوای ورودی به راحتی در داخل موتور جریان پیدا نکند، قدرت موتور کاهش پیدا کرده و شتاب‌گیری خودرو ضعیف می‌شود. پس اگر می‌خواهید تغییری در شتاب و قدرت اتومبیل‌تان ایجاد نشود، نسبت به صفرشویی موتور خود به موقع اقدام نمایید.
تشخیص به موقع نشت روغن از موتور
هر گونه روغن‌ریزی از موتور خودرو غیرعادی است و سریعا باید رفع شود. صفرشویی موتور خودرو کمک می‌کند تا آثار نشت روغن و تشکیل لکه‌های چرب در زیر موتور، هر چه سریع‌تر تشخیص داده شود. توجه داشته باشید در هنگام صفرشویی موتور، لوله آب داخل دینام یا شمع ماشین نشود. بهتر است پس از انجام این عمل، حدود صد تا دویست کیلومتر یا به طور میانگین دو الی سه روز، با خودروی خود رانندگی کنید.
جلوگیری از سایش و خوردگی قطعات و شلنگ‌های لاستیکی
با اینکه روغن کاری موتور موثرترین نقش را در کاهش سطح تماس قطعات دارد؛ اما صفرشویی آن نیز در روان‌تر کار کردن اجزا بی‌تاثیر نیست. با یک موتور تمیز، سایش کابل‌ها و قطعات، کمتر شده و عملکرد کلی موتور بهبود پیدا می‌کند.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها
شاید صفرشویی موتور خودرو به ظاهر کار ساده‌ای به نظر برسد؛ اما همین کار ساده می‌تواند تا حد زیادی به صرفه‌جویی در هزینه‌های شما کمک کند.
کارکرد بهتر پیشرانه
با صفرشویی دوره‌ای موتور خودرو، ماشین شما همواره حداکثر قدرت اسب بخار خود را خواهد داشت و عمر کلی آن افزایش پیدا می‌کند.
معایب صفرشویی موتور خودرو
صفرشویی به طور کلی ضرری برای خودرو ندارد؛ اما اگر توسط افراد غیرحرفه‌ای انجام شود، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به موتور خودرو خواهد زد. شما می‌توانید به راحتی و در دوره‌های زمانی منظم، موتور خودروی خود را شستشو دهید. اما مهم است که این کار با دقت و ظرافت تمام انجام شود. زیرا حتی کوچکترین اشتباه نیز منجر به بروز مشکلات جبران‌ناپذیری خواهد شد. از جمله معایب صفرشویی موتور خودرو عبارتند از:
- صدمه دیدن اجزا و قطعات درون موتور در اثر نشت آب و رطوبت
- ریپ زدن خودرو، دیر استارت خوردن یا استارت ضعیف و خفه کردن موتور از جمله مشکلاتی هستند که به دلیل شستشوی غیراصولی اجزای موتور به وجود می‌آیند.
- اگر رطوبت به اجزایی مانند کابل، کویل احتراق و شاخه جرقه‌زنی برسد، علاوه بر کاهش طول عمر قطعات، به موتور خودرو نیز آسیب خواهد رسید.
توصیه می‌شود هنگام شستشوی موتور خودرو از دستگاه‌های پاک‌کننده‌ای که مجهز به شلنگ تزریق باد یا هوای فشرده هستند، استفاده نمایید. حواستان باشد که اصلا آب و رطوبت به اتصالات و قطعات برقی نرسد. آب با دما و فشار زیاد نیز می‌تواند به قطعات ریز پلاستیکی آسیب برساند.
چه زمانی صفرشویی موتور خودرو را انجام دهیم؟
زمان مناسب برای صفرشویی موتور، به محیط رفت و آمد خودرو بستگی دارد. برای ماشینی که در جاده‌های معمولی و مسیرهای شهری گردش می‌کند، صفرشویی هر شش ماه یکبار توصیه می‌شود. ولی اگر دائما در مسیرهای بارانی یا پر از گرد و خاک در حال رانندگی هستید، سالی سه یا چهار بار عملیات موتورشویی را انجام دهید. این کار از تجمع آلودگی‌ها روی سطح موتور جلوگیری کرده و مانع از سایش‌های احتمالی و گرفتگی‌ها می‌شود.
به طور کلی، تعداد دفعات صفرشویی موتور خودرو به وضعیت آب و هوا و شرایط رانندگی بستگی دارد. هر چه میزان بارش باران و برف یا آلاینده‌ها در محل زندگی شما بیشتر باشد، تعداد دفعات شست و شوی موتور خودرو نیز بیشتر خواهد بود.
کلام آخر
در این مطلب از اکسون پارت تمام مراحل صفرشویی موتور خودرو را بررسی کردیم. نکته اساسی این است که هرگز اجازه ندهید موتور خودرویتان بیش از حد آلوده شود. به توصیه بسیاری از کارشناسان، تمیز کردن این قطعات و چربی‌زدایی از آن‌ها به میزان یک یا دو بار در سال، از کثیف شدن بیش از حد پیشرانه جلوگیری کرده و باعث می‌شود شما حس بهتری هنگام رانندگی با خودروی خود داشته باشید. با وجود قطعات الکتریکی حساس در موتور ماشین، صفرشویی کمی مشکل به نظر می‌رسد. بنابراین توصیه می‌شود این امر کاملا تخصصی را با دقت و مهارت کافی انجام دهید و از افرادی که تخصص کافی در این زمینه دارند، کمک بگیرید.