تقریباً همه ما می‌دانیم که یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین بخش‌ها در هر اتومبیلی قسمت جلوبندی آن است. این سیستم در برخورد با ناهمواری‌ها بیشترین اثر را می‌پذیرد. همچنین محور فرمان‌پذیر خودرو بر جلوبندی خودرو نیز فشار وارد می‌کند. فشار بسیاری که به قسمت جلوبندی ماشین وارد می‌شود، این بخش از خودرو را به تعمیر‌های دوره‌ای نیازمند می‌کند.
عیب یابی جلوبندی خودرو کار هر کسی نیست و به دانش و تخصص کافی نیاز دارد؛ اما با این وجود راهکارهایی وجود دارند که شما می‌توانید با کمک آن‌ها مشکلات جلوبندی خودرو خود را بررسی کنید. همراه ما با گروه اکسون پارت باشید.
آشنایی با سیستم تعلیق و جلوبندی ماشین خودرو
قبل از آنکه درباره عیب یابی جلوبندی خودرو صحبت کنیم، بهتر است در ابتدا بدانیم که اصلاً سیستم تعلیق و جلوبندی ماشین چیست؟ جلوبندی به قسمت زیرین و جلویی ماشین گفته می‌شود که با سیستم تعلیق خودرو، ارتباطی بسیار نزدیک دارد. جلوبندی مربوط به قسمت جلویی خودرو است که فرمان و میل‌فرمان را شامل می‌شود، در حالی که سیستم تعلیق، کمک فنرها و چرخهای عقب خودرو را در بر می‌گیرد.
توجه داشته باشید که زیربندی خودرو را با جلوبندی خودرو اشتباه نگیرید. جایگاه زیربندی در زیر سیستم جلوبندی و تعلیق خودرو است که آن را به سیستم تعلیق پیچ کرده‌اند و وظیفه دارد از این قسمت در برابر خیس شدن و وارد شدن ضربه‌های مستقیم جلوگیری کند.
وظیفه سیستم تعلیق چیست؟
وظیفه سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو، حفظ تعادل ماشین هم در حالت حرکت و هم در حالت سکون است. عملکرد صحیح این بخش از خودرو بسیار اهمیت دارد؛ زیرا روی آسایش و راحتی سرنشینان خودرو تاثیر قابل‌توجهی می‌گذارد. جلوبندی وظیفه هندل کردن حرکت خودرو را در حرکت خودرو در پیچ جاده، دست‌اندازها و ناهمواری‌ها فراهم می‌کند. سیستم جلوبندی و تعلیق، ضربه‌های واردشده به بدنه را خنثی می‌کند و تعادل خودرو را در هنگام حرکت حفظ می‌کند. قطعات مورد استفاده در سیستم تعلیق خودرو باید به اندازه کافی استحکام و مقاومت داشته باشند.
انواع سیستم جلوبندی خودرو
-
سیستم تعلیق Double Wishbone
این سیستم تعلیق طراحی خاصی دارد و زاویه چرخش و حرکت تعلیق روی زاویه هندسی تاثیری نخواهد داشت، زیرا زاویه ثابت می‌ماند. سیستم تعلیق Double Wishbone به دلیل فضای نسبتا بزرگی که نیاز دارد دارای اشکالاتی است. علاوه بر این، هنگامی که می‌خواهید ضربه شکن یا کمک فنر را تعویض کنید، فرآیند جداسازی قطعات زمان زیادی می‌برد.
این نوع سیستم تعلیق طراحی ساختمانی نسبتا پیچیده‌ای دارد و قطعات جداگانه‌ای را شامل می‌شود که توسط اتصالات به یکدیگر متصل شده‌اند. اگر این سیستم تعلیق آسیب ببیند، فرآیند تعویض، زمان زیادی می‌برد و قطعات یدکی کمیاب هستند، بنابراین قیمت نسبتاً گرانتری نسبت به دیگر سیستم‌های تعلیق دارند.
این نوع سیستم تعلیق معمولا در عقب خودرو قرار می‌گیرد. در این سیستم تعلیق دو چرخ عقب به یک محور متصل می‌شوند. این نوع سیستم تعلیق کیفیت نسبتا خوبی دارد و در انواع خودروها قابل استفاده است. Rigid Axle نسبتاً ساده است زیرا فقط با یک قطعه جامد کار می‌کند و به دو فنر مجهز شده است.
بسیاری از خودروها در سراسر جهان از سیستم تعلیق مکفرسون استفاده می‌کنند. بسیاری از خودروسازان این سیستم تعلیق را دوست دارند، زیرا قیمت مقرون به صرفه‌ای دارد و همچنین دارای اجزای نسبتاً ساده‌ای است. سیستم تعلیق Macpherson بسیار آسان است زیرا به طور گسترده توزیع می‌شود.
سیستم تعلیق مستقل یک سیستم تعلیق ویژه است زیرا چرخ های راست و چپ در عقب به طور مستقیم به هم متصل نیستند، بلکه توسط اتصالات محور به یکدیگر متصل می‌شوند. این نوع سیستم تعلیق نسبتا گران است و بیشتر در خودروهای لوکس از آن استفاده می‌شود.
قطعات جلوبندی خودرو
در این بخش به معرفی اجزای جلوبندی خودرو می‌پردازیم:
یکی از قطعات اصلی در جلوبندی خودرو، سیستم فرمان است که خود شامل چرخ‌دنده، جعبه، میل فرمان، غربیلک فرمان و اتصالات دیگر می‌شود. هدف این سیستم کنترل حرکت خودرو است. نیرویی که برای گردش لاستیک‌ها در سیستم فرمان موردنیاز است توسط دست راننده تامین خواهد شد. بخشی از عملکرد صحیح خودرو تحت تاثیر سیستم فرمان قرار دارد.
سیستم تعلیق شامل اتاق، شاسی، سرنشینان و متعلقات مربوط به آن است. از قطعاتی که در این سیستم به کار رفته است می‌توان به فنر، کمک فنر، جرم فنربندی‌شده و فنربندی‌نشده اشاره کرد. این سیستم باید دو وظیفه مهم را به انجام برساند. اولین وظیفه این است که ارتعاشات مسیرهای ناهموار را کاهش دهد و از وارد شدن ضربه به اتاق خودرو جلوگیری کند. وظیفه دوم آن به کنترل هدایت خودرو مربوط می‌شود.
فنر دارای خاصیت کشسانی است و بعد از وارد شدن نیرو به دلیل خاصیت ارتجاعی‌اش به حالت اولیه خود باز می‌گردد. فنرهایی که در سیستم جلوبندی خودرو استفاده می‌شود می‌تواند از انواع فنرهای مکانیکی، فنرهای روغنی یا هیدرولیک و فنرهای هوایی یا پنوماتیک باشند. فنرها می‌توانند ارتعاشات وارد به خودرو را کاهش دهند. انواع فنر که در جلوبندی خودرو استفاده می‌شود شامل موارد زیر هستند:
- فنرهای لول که در آن‌ها یک میله با سطح مقطع دایره‌ای به دور یک استوانه پیچیده شده است.
- فنرهای تخت به‌صورت ورقه‌های تخت هستند که روی هم قرار دارند. جنس این فنرها از شمش‌های فلزی است و انعطاف‌پذیری بالایی دارند. در تعلیق چرخهای عقب، فنرهای تخت به‌کار برده می‌شود.
- فنرهای پیچشی به‌صورت یک میله با انعطاف و خاصیت پیچشی هستند و هدف استفاده از آن‌ها، تامین گشتاور پیچشی است.
رام بخش‌هایی از جلوبندی خودرو را به اتاق خودرو متصل می‌کند. رام جنس فلزی دارد و از دو طرف به شاسی‌ها وصل است.
برای آن که نوسانات کوچک جاده خنثی شود از کمک فنر در سیستم جلوبندی خودرو استفاده می‌کنند. کمک فنر در مقایسه با فنر خاصیت کشسانی بیشتری دارد. انواع کمک فنر در سیستم جلوبندی خودرو عبارتند از:
- -کمک فنر تلسکوپی
- -کمک فنر اهرمی
- -کمک فنر گازی یا بادی
- -کمک فنر هیدرو استاتیکی
- -کمک فنر روغنی یا هیدرولیکی
به طبق، سینی نیز گفته می‌شود و با استفاده از آن، سیستم تعلیق را به شاسی خودرو وصل می‌کنند. طبق، وظیفه تنظیم کردن زاویه چرخهای خودرو را به عهده دارد.
سیبک ساختاری کروی‌شکل دارد و یکی از قطعات مهم در جلوبندی خودرو محسوب می‌شود. این قطعه، جنس فلزی دارد. این قطعه داخل یک محفظه فولادی قرار گرفته است که روکش پلاستیکی دارد. این قطعه از یک سمت به طبق‌های خودرو و از سوی دیگر به متعلقات چرخ وصل می‌شود. فرمان خودرو به هر سمتی که بچرخد، سیبک فرمان نیز به همان طرف می‌چرخد. وظیفه این قطعه این است که حرکت‌های ناخواسته را خنثی کند. همچنین این قطعه در حرکت روان خودروها تاثیرگذار است. درصورتی که سیبک فرمان خراب شود، فرمان دچار لرزش شده و در جلوبندی خودرو مشکل به‌وجود می‌آید.
سیبک مفصلی فرمان، جعبه فرمان را به سیبک فرمان وصل می‌کند. این قطعه در یکپارچگی جعبه فرمان نقش دارد و برای این منظور نیروی کششی جعبه فرمان را به سیبک فرمان انتقال می‌دهد.
میل تعادل که به آن میله موج‌گیر گفته می‌شود در حفظ تعادل خودرو نقش دارد. میله تعادل وظیفه دارد، نیروهایی که به چرخهای خودرو وارد می‌شود، بین آن‌ها تقسیم کرده و از چپ شدن خودرو در پیچ‌های تند جلوگیری خواهد کرد. محل نصب این میله بین دو سینی پایین است. همچنین این میله نوسانات ریز جاده را خنثی می‌کند و در حرکت خودرو به سمت چپ مانع از کم‌تر کج شدن اتاق خودرو می‌شود.
به محور مرکزی چرخ یا دنده، اکسل گفته می‌شود که برای چرخش آزادانه چرخ یا دنده از آن استفاده می‌کنند. اکسل را با استفاده از یاتاقان یا بوش در محل خود، درون دنده یا چرخ ثابت نگه می‌دارند.
یکی از قطعات اصلی جلوبندی خودرو، سگ‌دست است که قطعه‌ای شبیه به لولاست. از جمله قطعاتی که به سگ‌دست متصل می‌شوند، می‌توان به کالیبر ترمز، دیسک‌های ترمز، کمک فنرها، فرمان ماشین، اتصالات چرخ‌ها و توپی اشاره کرد. این قطعه روی چرخش چرخهای خودرو روی محور فرمان تاثیر می‌گذارد. همچنین یکی از وظایف اصلی سگ‌دست، نگهداری چرخ‌هاست.
از دیگر قطعات جلوبندی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شغال‌دست
- بوش
- دسته موتور
- توپی سر کمک
- گردگیر
دستگاه عیب یابی جلوبندی
قطعاتی که در سیستم جلوبندی خودرو استفاده می‌شود، عمر محدودی دارند و بعد از مدتی به‌دلیل برخی مشکلات زودتر از موعد دچار فرسودگی می‌شوند. عوامل مختلفی می‌تواند باعث خرابی جلوبندی خودرو شود. از مهم‌ترین نشانه‌هایی که می‌تواند وجود عیب در جلوبندی خودرو را نشان دهد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حرکت خودرو به یک سمت در هنگام توقف
- شل بودن فرمان
- بیش از اندازه پریدن خودرو از روی دست‌انداز
- شنیدن صداهای ناخوشایند
- نامناسب بودن سواری
- سخت شدن فرمان
- تغییر کردن زاویه چرخ‌ها
- فرمان به یک سمت کشیده شود.
- پایین‌تر بودن ارتفاع یک سمت خودرو
- تقه زدن خودرو در شروع حرکت
روش های عیب یابی جلوبندی خودرو
اگر که هر کدام از نشانه‌های بالا را در خودروی خود مشاهده کردید به احتمال زیاد باید به یک متخصص جلوبندی ماشین مراجعه کنید. متخصص از روش‌های مختلفی برای عیب یابی خودرو استفاده می‌کند. این روش‌ها را در ادامه توضیح می‌دهیم:
- تست پرش خودرو: در این روش، خودروی ساکن را به سمت بالا و پایین فشار می‌دهند، اگر که بعد از آن حرکات ماشین تثبیت شود، جلوبندی سالم است.
- توجه به نشانه‌ها: اگر هر یک از نشانه‌های بخش قبلی را مشاهده کردید، یعنی جلوبندی خودروی شما عیب دارد.
- بازدید چشمی: در این روش، موارد مختلف را مانند شل بودن چرخ‌ها، مقدار سایش لاستیک‌ها، لرزش سیبک‌ها و حرکت مجموعه میله‌ها را با چشم بررسی می‌کنند.
- نشتی روغن هیدرولیک: نشتی روغن هیدرولیک یکی از علائم خرابی در سیستم جلوبندی ماشین است. با نگاه به سیستم مرکزی خودرو می‌توانید این مورد را بررسی کنید.
- استفاده از دستگاه دیاگ: با استفاده از دستگاه دیاگ می‌توان به عیب‌یابی سیستم جلوبندی ماشین پرداخت. با دیاگ زدن خودرو می‌توان مشکلات مربوط به جلوبندی خودرو را به‌طور دقیق مورد بررسی قرار داد.
جمع‌بندی
سیستم جلوبندی خودرو از اساسی‌ترین بخش‌های خودرو است که عملکرد صحیح آن در حفظ ایمنی خودرو و سرنشینان آن اهمیت زیادی دارد. از این رو لازم است تا رانندگان حتما درباره انواع مشکلات سیستم جلوبندی اطلاعات لازم را داشته باشند. ما در این مقاله، انواع قطعات جلوبندی و نشانه‌های وجود عیب در این سیستم را مورد بررسی قرار دادیم و توضیح دادیم که با کمک چه روش‌هایی می‌توان عیب این سیستم را پیدا کرد.
