نشانه‌های خرابی صفحه کلاچ و بهترین زمان تعویض صفحه کلاچ
کلاچ جزئی جدایی‌ناپذیر و حیاتی از قطعات خودرو به حساب می‌آید. این قطعه، موتور را به گیربکس متصل می‌کند؛ بنابراین اگر صفحه کلاچ شما آسیب ببیند، نیروی موتور به چرخ ها منتقل نخواهد شد و خودرو قادر به حرکت نخواهد بود. کلاچ در طول مدت زمانی که از آن استفاده می‌شود، شرایط چالش برانگیز و سختی را پشت سر می‌گذارد.
ترافیک‌های سنگین شهری، رانندگی در جاده‌های ناهموار، افزایش بار یا وزن ماشین و ... همگی میزان سایش و پارگی صفحه کلاچ را افزایش می‌دهند و عمر آن را کم می‌کنند؛ بنابراین بسیار مهم است که شیوه رانندگی درست و نگهداری صحیح از این قطعه حیاتی را یاد بگیرید و از علائم خرابی آن آگاهی داشته باشید.
شما باید بدانید که چه زمانی صفحه کلاچ خودروی شما از کار افتاده و نیاز به تعویض دارد تا در اسرع وقت به آن رسیدگی کرده و مشکل را رفع نمایید. در این مطلب از اکسون پارت قصد داریم نشانه‌های خرابی صفحه کلاچ و زمان مناسب برای تعویض آن را بیان کنیم. تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
نشانه های خرابی صفحه کلاچ خودرو
همان طورکه گفتیم کلاچ از مهمترین بخش‌های خودروهای گیربکس دستی است؛ زیرا باعث اتصال موتور به گیربکس می‌شود و قدرت موتور را تأمین می‌کند. کلاچ، بسته به سبک رانندگی فرد و محیطی که ماشین در آن رانده می‌شود، طول عمر متغیری دارد. این قطعه یکی از قطعات حساس ماشین است که احتمال ساییده شدن آن بسیار بالاست و اگر به آن توجهی نشود، خیلی زود نیاز به تعویض پیدا خواهد کرد.
رانندگی در ترافیک شهری سپر به سپر نسبت به رانندگی در بزرگراه، طول عمر کلاچ را کمتر می‌کند. به طور مشابه کلاچ ماشینی که در جاده‌های ناهموار رانده می‌شود، بیشتر از ماشینی که در خیابان صاف و آسفالت شده حرکت می‌کند، مستهلک می‌شود. کلاچ از سه عنصر اصلی زیر ساخته شده است:
- صفحه کلاچ
- صفحه فشار
- فلایویل
هنگامی که کلاچ درگیر است و پای شما از روی پدال خارج می‌شود، فنرهای داخل کلاچ این سه قسمت را به هم فشار می‌دهند تا موتور و گیربکس به هم متصل شوند و با سرعت یکسان کار کنند. وقتی پای خود را به پایین فشار می‌دهید، فنر صفحه فشار را از صفحه کلاچ دور می‌کند تا صفحه فشار و فلایول با سرعت‌های متفاوت بچرخند. این حالت به شما امکان می‌دهد تا بتوانید دنده‌ها را تعویض کنید.
در شرایط ایده‌آل، اکثر کلاچ‌های خودروها بیش از 100000 کیلومتر و بدون نیاز به تعویض دوام می‌آورند؛ اما شرایط نادرست رانندگی، احتمال خرابی زود هنگام این قطعه را افزایش می‌دهد. در هر صورت قبل از اینکه کلاچ خودروی شما کاملا از کار بیفتد، خودرو به خوبی به شما هشدار می‌دهد. در ادامه چند نشانه مشخص از کلاچ فرسوده را ذکر می‌کنیم:
شنیدن صداهای ناهنجار هنگام کار با کلاچ
اگر هنگام فشار دادن کلاچ و رها کردن آن صدای جیر جیر از آن به گوش برسد، نشانه فرسوده شدن یا خراب بودن بلبرینگ است. در چنین شرایطی در اسرع وقت به آن رسیدگی کنید. تعویض نکردن به موقع این قطعه باعث آسیب بیشتر به آن می‌شود و ممکن است سایر قطعات مکانیکی را نیز خراب کند.
این مشکل معمولا با تعویض مجموعه بلبرینگ‌های فرسوده برطرف می‌شود؛ اما باز هم نیاز به جدا کردن گیربکس از موتور وجود دارد. تعویض بلبرینگ‌ها به نسبت ارزان تمام می‌شود و به‌راحتی هم قابل تعویض است؛ اما نادیده گرفتن آن‌ها می‌تواند منجر به آسیب‌های بیشتر و تعمیرات گران‌تر بشود.
احساس لرزیدن
منظور از لرزیدن همان احساس لرزش یا پریدن در هنگام رها کردن سریع کلاچ است. اگر این احساس در هنگام رانندگی با سرعت کم ادامه پیدا کند، به معنای وجود نقص در سیستم کلاچ خودرو است. معمولا رانندگی در جاده‌های پر آب باعث ورود آب به سیستم کلاچ و ایجاد این مشکل می‌شود. البته در بسیاری از موارد، پس از طی چند کیلومتر رانندگی با خودرو، آب موجود در آن تبخیر شده و مشکل خود به خود حل می‌شود؛ اما در صورت برطرف نشدن آن باید با مکانیک تماس بگیرید.
از دلایل دیگر احساس لرزش هنگام کار با کلاچ، نامناسب بودن موتور و گیربکس، فرسوده شدن پایه‌های موتور یا عدم کارکرد صحیح صفحه اصطکاک در کلاچ است. در هر صورت اگر هنگام کار با کلاچ لرزش احساس می‌کنید، به احتمال زیاد صفحه کلاچ نیاز به تعویض دارد که تقریباً به اندازه مجموعه کلاچ هزینه‌بر خواهد بود.
دقت کنید که لرزیدن پدال کلاچ از علائمی است که اصلاً نباید نادیده گرفته شود. لرزش در سرعت پایین نشان می‌دهد که صفحه کلاچ دارای ناخالصی‌هایی مانند روغن و لجن است یا اینکه صفحه کلاچ کاملاً فرسوده شده و نیاز به تعویض دارد.
احساس لغزش یا لیز خوردن
لغزش معمول‌ترین علامت استهلاک کلاچ خودرو است. برای درک این مفهوم حالتی را در نظر بگیرید که دور موتور به طور مداوم افزایش می‌یابد؛ اما ماشین هیچ سرعتی نمی‌گیرد یا سرعت آن بسیار کند است. در چنین شرایطی گفته می‌شود که کلاچ شروع به لیز خوردن کرده و به پایان عمرش نزدیک شده است. عموما لغزش بدین دلیل اتفاق می‌افتد که صفحات کلاچ قادر به ایجاد کشش کافی نیستند و قدرت موتور به گیربکس انتقال پیدا نمی‌کند. زمانی که کلاچ خودرو می‌لغزد، می‌گویند که دیگر هیچ کارایی موثری ندارد.
به طور کلی، منظور از لغزش، ناتوانی کلاچ در درگیر شدن یا جدا شدن آن در هنگام فشار دادن کلاچ است. این مورد هنگام بالا رفتن از سربالایی‌ها، سبقت گرفتن یا حمل اجسام سنگین آشکارتر می‌شود. کلاچ لغزنده، بیش از حد معمول گرم می‌شود و سایش و فشار اضافی ایجاد می‌کند. همین موضوع سرعت از بین رفتن کلاچ را افزایش می‌دهد.
تعویض سخت دنده‌ها
اگر هنگام کار با کلاچ آن را کاملاً درگیر کرده باشید، اما برای تعویض دنده‌ها لازم باشد که نیرویی بیش از حد معمول وارد کنید، به احتمال زیاد کلاچ خودروی شما ایراد پیدا کرده است. در چنین شرایطی هنگام جا دادن دنده‌ها به محل، صداهای گوش‌خراشی از آن شنیده می‌شود. گاهی اوقات با انجام برخی تنظیمات یا تعویض برخی قطعات می‌توان مشکل را برطرف کرد؛ اما در شرایط حادتر، صفحه کلاچ به کلی باید تعویض گردد.
کلاچ نرم
کلاچ نرم یکی دیگر از نشانه‌های فرسوده بودن این قطعه است. اگر کلاچ شما بیش از حد نرم و اسفنجی باشد، به احتمال زیاد دچار ساییدگی و پارگی شده است و باید در اسرع وقت توسط یک متخصص بازدید شود.
سیلندرهای معیوب
ممکن است سیلندرها، یاتاقان‌ها و ... به جای خود صفحه کلاچ، علت کلاچ خراب باشند. در هر صورت برای اینکه کلاچ به درستی کار کند، همه اعضا باید کارکرد درستی داشته باشند.
تعویض دنده زیاد در سربالایی‌ها
اگر هنگام رانندگی در سربالایی احساس می‌کنید که دائما دنده باید به حالت سنگین تعویض شود یا اینکه نیاز است در سربالایی خیلی گاز بدهید، به احتمال زیاد عمر دیسک و صفحه کلاچ شما پایان یافته است.
هزینه تعویض صفحه کلاچ
سیستم کلاچ از دیسک، صفحه فشار و یاتاقان تشکیل شده است. هزینه تعویض این قطعات برای خودروهای مختلف متغیر و هزینه دستمزد نیز، متفاوت است و برای چرخ‌های عقب و جلو فرق می‌کند.
عواملی که باعث کاهش طول عمر صفحه کلاچ می‌شوند
تعویض نامناسب دنده‌ها
برای تعویض دنده، باید کلاچ را تا انتها فشار داد و سپس دنده را عوض کرد. اگر این کار را انجام ندهید به صفحه کلاچ آسیب می‌رسد. بعد از تعویض دنده هم باید پاها را به نرمی از روی کلاچ برداشت.
انتخاب دنده غلط
هنگام رانندگی با ماشین باید حواستان کاملا جمع باشد که از دنده مناسب استفاده کنید. مثلا استفاده از دنده یک و دو برای رانندگی در سربالایی ایده‌آل است. اگر غیر از این باشد، به خودرو فشار زیادی وارد می‌شود و صفحه کلاچ آن زود خراب می‌شود.
رانندگی در ترافیک‌های سنگین شهری
همانطور که قبلاً هم گفتیم، چون در ترافیک‌های سنگین شهری از کلاچ خودرو زیاد استفاده می‌شود، احتمال فرسودگی آن بسیار بالا می‌رود.
افزایش بار و وزن ماشین
سوار کردن تعداد زیادی سرنشین یا حمل اشیای سنگین با ماشین، به خودرو فشار وارد می‌کند. این مورد روی کارکرد کلاچ هم تأثیر منفی می‌گذارد و عمر آن را کاهش می‌دهد.
عدم تعویض صفحه کلاچ خراب چه عوارضی در پی دارد؟
عدم تعویض صفحه کلاچ معیوب می‌تواند به عوارض جدی و ناخواسته‌ای منجر شود. اگر نسبت به این موضوع بی‌اهمیت باشید، ممکن است خودرو روزی شما را در جاده بگذارد و اصلا قادر به حرکت کردن نباشد. برخی از عوارض احتمالی عدم تعویض صفحه کلاچ عبارتند از:
کاهش عمر مفید گیربکس
در تنظیمات عادی خودرو، صفحه کلاچ باید به صورت دوره‌ای تعویض شود. ساییدگی زیاد و فرسایش قطعات داخلی گیربکس، در نهایت منجر به کاهش عمر مفید گیربکس نیز خواهد شد.
افزایش هزینه‌های تعمیر
عدم تعویض صفحه کلاچ معیوب، می‌تواند منجر به نیاز به تعمیرات جانبی دیگر در سیستم انتقال قدرت شود. این موارد هزینه‌های تعمیرات را افزایش می‌دهند.
عدم عملکرد صحیح و به خطر افتادن ایمنی خودرو
صفحه کلاچ ساییده یا فرسوده، باعث عدم عملکرد صحیح گیربکس و سامانه انتقال قدرت شده و ایمنی خودرو را به خطر می‌اندازد.
جمع بندی
در این مطلب از اکسون پارت نشانه‌های خرابی صفحه کلاچ و زمان مناسب تعویض صفحه کلاچ را بیان کردیم. به طور کلی هر چیزی که بار یا وزن روی کلاچ را افزایش دهد بر وضعیت کلی کلاچ تأثیر می‌گذارد و استهلاک آن را سریع‌تر می‌کند. اگر شرایط رانندگی مناسب باشد و شما به درستی با وسیله نقلیه خود کار کنید، صفحه کلاچ ماشین دوام بسیار بالایی خواهد داشت.
رانندگی در جاده‌های پر ترافیک، جاده‌های ناهموار و استفاده زیاد از دنده سنگین، احتمال خراب شدن این قطعه را بالا می‌برد و خیلی زودتر از زمانی که انتظارش را دارید، نیاز به تعویض پیدا خواهد کرد. تعویض صفحه کلاچ هزینه زیادی دارد و در طول زمان به نوعی اجتناب ناپذیر است؛ بنابراین بسیار مهم است که نحوه رانندگی صحیح را یاد بگیرید تا سرعت فرسودگی این قطعه را پایین بیاورید.
