سوختی که در مخزن بنزین شما قرار دارد، باید به نقاط مختلف موتور منتقل شود تا فرایند احتراق صورت گرفته و انرژی لازم برای حرکت خودرو فراهم شود. اطمینان از اینکه سوخت به درستی تحویل داده می‌شود، چیزی است که بسیار باید آن را جدی گرفت. به طور معمول، سوخت از طریق لوله‌هایی که در مسیر وجود دارد از مخزن به سمت انژکتورهای سوخت می‌رود تا در آنجا پراکنده شود.
هر یک از سیلندرهای موتور نیز دارای یک انژکتور سوخت اختصاصی هستند. با این توضیحات می‌توان فهمید که انژکتور نقشی حیاتی در یک سیستم سوخت رسانی دارد و در صورت خرابی و کثیفی، عملکرد موتور را به طور کلی مختل می‌کند. در این مقاله از اکسون پارت، کارکرد انژکتور در خودرو، زمان مناسب تعویض و نشانه‌های خراب شدن آن را بررسی می‌کنیم.
کارکرد انژکتور در خودرو چیست؟
انژکتور یک قطعه الکترومکانیکی است که سوخت را به صورت پودر شده و با مقدار معین به درون سیلندر تزریق می‌کند. این قطعه یکی از اجزای حیاتی سیستم سوخت رسانی اتومبیل محسوب می‌شود و وظیفه مهمی در این سیستم بر عهده دارد. محل قرارگیری این قطعه قبل از سیلندر و سوپاپ هوا است و در بعضی موارد نیز درون محفظه احتراق قرار می‌گیرد.
خودروهای امروزی از تزریق سوخت غیر مستقیم استفاده می‌کنند. شیوه کار به این صورت است که ابتدا یک پمپ سوخت، بنزین را به محفظه موتور می‌فرستد و در آنجا سوخت به وسیله یک انژکتور به منیفولد ورودی تزریق می‌شود. به طور معمول، برای هر سیلندر یک انژکتور یا دو انژکتور جداگانه وجود دارد. این سیستم کاملاً متفاوت با عملکرد کاربراتور‌هایی است که در ماشین‌های قدیمی از آنها استفاده می‌شد.
در سیستم‌های سنتی یک کاربراتور منفرد برای یک موتور چهار سیلندر نظر گرفته می‌شد و چون سیلندرها فاصله متفاوتی از کاربراتور داشتند، به هر سیلندر مقدار مساوی از مخلوط سوخت و هوا نمی‌رسید. البته یک راه‌حل این بود که از کاربراتور‌های دوقلو استفاده شود؛ اما باز هم تنظیم صحیح آنها دشوار بود. همین مشکلات و نقص‌ها باعث شد که بعدها تولیدکنندگان اجزای داخلی خودرو به فکر سیستم‌های تزریق سوختی باشند که سوخت را به صورت انفجاری و دقیق تحویل داده و بسیار کارآمد‌تر از قبلی عمل کنند. سیستم‌های جدید انتشار آلاینده‌های سمی کمتری دارند و بسیار مقرون به صرفه‌تر هستند.
همانطور که گفتیم، در ماشین‌های امروزی و سیستم‌های تزریق بنزین مدرن، از طریق تزریق غیرمستقیم برای اسپری سوخت استفاده می‌شود. برخی از خودروها دارای سیستم انژکتوری چند نقطه‌ای هستند که در آن هر سیلندر توسط انژکتور خود تغذیه می‌شود. سیستم‌های انژکتوری در انواع دیگر تک نقطه‌ای نیز یافت می‌شوند که نسبت به مورد قبلی ارزان‌تر و رایج‌ترند. در این سیستم، یک انژکتور منفرد تمام سیلندرها را تغذیه می‌کند یا اینکه برای هر دو سیلندر یک انژکتور جداگانه نصب می‌شود.
بهترین زمان تعویض انژکتور خودرو
گفتیم که انژکتورهای سوخت، جزئی جدایی ناپذیر از سیستم سوخت‌رسانی و فرآیند احتراق داخلی هستند. این قطعات همانطور که از نامشان برمی‌آید، سوخت را به درون محفظه احتراق اسپری می‌کنند؛ اما آیا امکان دارد که این اجزای حیاتی هم روزی نیاز به تعویض پیدا کنند؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که برخی از انواع انژکتورها تقریباً هم اندازه طول عمر خودرو کار می‌کنند؛ با این حال شرایط نادرست رانندگی و عدم نگهداری مناسب از این قطعات، می‌تواند از عمر مفید آنها بکاهد و نیاز باشد که پس از ۵۰ هزار تا ۱۰ هزار مایل رانندگی با خودرو، آنها را تعویض کنید. همانطور که گفته شد، برخی از انژکتورها تا یک میلیارد چرخه کار می‌کنند که از نظر تئوری به این معناست که تا پایان عمر وسیله نقلیه دوام خواهند داشت؛ اما اگر واقع گرایانه به قضیه نگاه کنیم، طول عمر قطعات خودرو و معمولاً کمتر از طول عمر ادعایی آن‌هاست.
گاهی اوقات عملکرد ضعیف یک انژکتور به کثیفی آن مربوط می‌شود. طوری که معمولا پس از شستشوی انژکتور، کارایی اولیه‌اش را پیدا می‌کند و دیگر نیازی به تعویض انژکتور نیست.
حال بیایید بررسی کنیم که چه چیزی باعث خراب شدن انژکتورهای سوخت می‌شود. در واقع مانند هر قطعه دیگری از خودرو، علت اصلی خرابی انژکتور، صرفاً ساییدگی و پارگی بخشی از اجزای آن است. به طور معمول، عوامل عمده‌ای وجود دارد که باعث از کار افتادن زودرس انژکتورهای سوخت می‌شود. این عوامل عبارتند از:
- شرایط بد رانندگی
- کیفیت پایین سوخت
- عدم نگهداری صحیح از سیستم سوخت‌رسانی خودرو
در ادامه این عوامل را به جزئیات بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد تا درک بهتری از نحوه تاثیر آنها بر طول عمر انژکتورهای سوخت به شما ارائه داده باشیم.
شرایط بد رانندگی
شرایط نامناسب رانندگی به انواع سایش‌های زودرس اجزای یک خودرو کمک می‌کند. انژکتورها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. رانندگی در شهر و در یک خیابان پرترافیک همراه با توقف و حرکت‌های مکرر، فشار زیادی بر کل موتور و از جمله انژکتورهای سوخت وارد می‌کند. رانندگی در بزرگراه برخلاف رانندگی در شهر به معنای اختلاف کمتر در دور موتور است و همین عامل عمر موتور و اجزای آن را طولانی‌تر می‌کند.
کیفیت پایین سوخت
سوخت نامرغوب یکی دیگر از عوامل مهم در خرابی انژکتور است. سوخت حاوی آلاینده‌های کوچکی است که به مرور زمان انژکتورها را مسدود کرده و آنها را آلوده و کثیف می‌کند. میزان آلودگی وارد شده به سیستم سوخت، تا حد زیادی به نوع و کیفیت آن بستگی دارد.
عدم نگهداری صحیح از سیستم سوخت رسان خودرو
عدم نگهداری پیشگیرانه از سیستم سوخت، یکی دیگر از عوامل موثر در خرابی انژکتور سوخت است. یکی از این اجزا فیلتر بنزین است که باید به موقع و در فواصل زمانی منظم تعویض شود. همانطور که از نام این قطعه پیداست، فیلتر بنزین وظیفه جدا کردن آلاینده‌هایی که وارد سیستم سوخت می‌شود را بر عهده دارد. عدم تعویض فیلتر در فاصله‌های زمانی مناسب می‌تواند به آلاینده‌ها اجازه دهد تا خود را به انژکتورهای سوخت برسانند و به مرور باعث از کار افتادن آنها شوند.
علاوه بر این، تمیز نکردن انژکتورهای سوخت با یک پاک کننده مخصوص می‌تواند منجر به کاهش قابل توجه طول عمر انژکتور شود. یک درمان ساده این است که پس از ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ مایل رانندگی با خودرو، آنها را تمیز کنید. این کار به طرز قابل توجهی عمر انژکتورهای سوخت را افزایش می‌دهد و کارایی خودرو را بالا می‌برد.
در موتورهای توربوشارژ، انژکتورهای کثیف می‌توانند اثرات خطرناکی را بر جای بگذارند که حتی می‌تواند منجر به آتش‌سوزی نیز بشود. هنگامی که موتور در دورهای بالاتر است، به تمام سوختی که انژکتورها تحویل می‌دهند نیاز دارد. اگر انژکتورها کثیف باشند و نتوانند نیازهای موتور را برآورده کنند، مخلوط سوخت به بیرون می‌ریزد و خطر انفجار را به دنبال خواهد داشت. نشت سوخت به بیرون ممکن است باعث دمای بالاتر از حد معمول اگزوز بشود و خرابی توربو را به دنبال داشته باشد.
مهمترین نشانه های خرابی انژکتور قبل از تعویض آن
خوشبختانه نشانه‌های زیادی وجود دارد که به ما می‌فهماند یک انژکتور سوخت معیوب است. به عنوان مثال، توقف ناگهانی خودرو هنگام رانندگی می‌تواند به دلیل خراب بودن انژکتور سوخت باشد. در چنین شرایطی انژکتور، سوخت را به صورت نامنظم به داخل سیلندر اسپری می‌کند. در این صورت سطح PRM پایین می‌آید و موتور سوخت کافی برای احتراق ندارد؛ بنابراین به دلیل احتراق ناقص خودرو خاموش شده و مجدداً باید آن را روشن کرد. یک سری دیگر از علائم عبارتند از:
- روشن بودن چراغ چک موتور
- کاهش قدرت موتور و اشتباهات مکرر آن
- کوبیدن موتور و شنیدن صداهای غیر عادی از آن
- شنیدن محسوس بوی گاز
- افزایش مصرف سوخت
- افزایش سرعت موتور
ناگفته نماند که این علائم لزوما مختص انژکتورهای سوخت معیوب نیستند؛ بنابراین اگر هر یک از آنها را تجربه کردید، توصیه می‌کنیم برای تشخیص صحیح و رفع مشکل به یک مکانیک خبره مراجعه کنید. انژکتورهای سوخت بخش بسیار مهمی از موتور اتومبیل شما هستند و بدون وجود آنها مقدار مناسب سوخت تحویل داده نمی‌شود؛ بنابراین در این مورد کوتاهی نکنید و به تمام علائم هشدار دهنده مبنی بر نیاز به تعویض انژکتورهای سوخت توجه نمایید. فراموش نکنید که تعویض و نصب یک انژکتور سوخت با کیفیت به خودروی شما، به دلیل عملکردی که می‌تواند ارائه دهد، ارزش هزینه کردن را دارد.
آیا با یک انژکتور معیوب می‌توان رانندگی کرد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که ممکن است شما برای مدت محدودی بتوانید با یک انژکتور بد رانندگی کنید. اگر مجبورید در چنین شرایطی از خودروی خود استفاده کنید، سعی کنید آن را محدود نمایید. اگر چه انژکتور سوخت به خودی خود مشکل بزرگی نیست اما ادامه رانندگی با آن می‌تواند منجر به بروز مشکلات دیگری در موتور شود. اگر به این قضیه مشکوک هستید که انژکتور سوخت خودرو ایراد دارد یا خیر، توصیه می‌شود هرچه سریعتر ماشین خود را نزد یک متخصص برای تشخیص حرفه‌ای ببرید.
قابل ذکر است که امکان رانندگی بیشتر در یک وسیله نقلیه مدرن با انژکتور سوخت خراب، بسیار بالاتر است. فناوری پیشرفته در وسایل نقلیه مدرن، به موتور اجازه می‌دهد که خرابی انژکتور سوخت را تا حدی جبران کند.
سخن پایانی
در این مطلب از اکسون پارت در مورد کارکرد انژکتور در خودرو، زمان مناسب تعویض آن و نشانه‌هایی که به ما می‌فهماند انژکتور خودرو خراب است، صحبت کردیم. به طور کلی، تعویض انژکتور سوخت بسته به نوع وسیله نقلیه هزینه‌های متفاوتی دارد. با این حال همانطور که در این مقاله نیز عنوان شد، تعویض انژکتورهای سوخت معیوب ممکن است ضروری نباشد و تمیز کردن کامل آن مشکل را حل کند. با این کار در هزینه‌ی یک قطعه جایگزین جدید نیز صرفه جویی خواهد شد. به یاد داشته باشید که تعمیر و نگهداری مناسب می‌تواند عمر قطعات مختلف خودرو و از جمله انژکتور را افزایش دهد و اگر به این موضوع مشکوک هستید که انژکتور سوخت شما معیوب است یا خیر، در اسرع وقت از یک مکانیک خبره برای تشخیص حرفه‌ای مشورت بگیرید.
