یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین عوامل در سلامتی و طول عمر خودروها، تغذیه است. هر سیستمی که در مسیر تغذیه و سوخترسانی به خودرو دخیل است، باید به صورت کامل مورد بررسی قرار گیرد و اهمیت ویژهای داشته باشد.
سیستمهای سوخترسانی در دو دسته کاربراتوری و انژکتوری قرار میگیرند که میتوان نوع انژکتوری را پرکاربردترین سیستم سوخترسانی صنعت خودرو در حال حاضر معرفی کرد. در ادامه با رایجترین مشکلاتی که برای این سیستم پیش میآید و عملکرد آن را مختل میکنند، بیشتر آشنا میشویم.
سیستم سوخترسانی انژکتوری ماشین
در ابتدا بهتر است که به یک آشنایی نسبی با این سیستم دست پیدا کنیم تا سپس بتوانیم به بهترین نحو، مشکلات و آسیبهای آن را مورد بررسی قرار دهیم. انژکتور به خودیخود، یک قطعه الکترونیکی مکانیکی است که در ورودی سیلندر قرار گرفته و وظیفه آن توزیع یکنواخت سوخت بین سیلندرها است. از آنجایی که این قطعه ماهیت الکترونیکی دارد، کنترل آن توسط ECU انجام میشود. در ابتدا از این سیستم سوخترسانی صرفا برای خودروهای دیزلی استفاده میشد؛ اما امروزه به دلیل مزایایی که این سیستم دارد، استفاده از آن به سایر خودروها نیز تعمیم پیدا کرده است.
انژکتور را میتوان یکی از قطعات ظریف خودرو دانست که مانند سایر لوازم و تجهیزات، دارای طول عمر مشخص و محدودی است. شما باید انژکتور خودرو را در بازههای زمانی مشخص، تعویض کنید تا عملکرد موتور دچار مشکل نشود.
عملکرد انژکتور ماشین
همانطور که گفتیم انژکتورها در ورودی سیلندرهای خودرو قرار گرفتهاند و مانند یک شیر، وظیفه سوخترسانی به سیلندرها را دارند. در این انژکتورها، فیلترهایی تعبیه شده است که هرگونه آلودگی موجود در سوخت را به خود جذب کرده و اجازه ورود آنها به درون سیلندر را نمیدهد. پس بنزین خارجشده از انژکتورها، یک سوخت تمیز و عاری از آلودگی است. سوخت با عبور از انژکتور به صورت پودری به محفظه احتراق سیلندر پاشیده میشود؛ به همین دلیل به طور کامل در این محفظه پخش شده و به صورت ناقص سوخته نمیشود. این موضوع را میتوان یکی از اصلیترین مزایای استفاده از انژکتور در سوخترسانی خودرو دانست.
مزایای استفاده از سیستم سوخترسانی انژکتوری
استفاده از انژکتور برای سوخترسانی به خودرو، دارای مزیتهای متعددی است که باعث شده اغلب کمپانیهای خودروساز مطرح جهانی، از آن در ساخت خودروهای خود استفاده کنند. برخی از این مزیتها را در این قسمت به شما معرفی میکنیم:
- جلوگیری از سوخت ناقص بنزین: همانطور که در قسمت قبلی اشاره کردیم، یکی از اصلیترین مزیتهای استفاده از انژکتور، پخش پودری بنزین در محفظه احتراق بوده که باعث میشود بنزین به صورت ناقص نسوزد.
- ارتقای راندمان موتور: زمانی که سوخت و هوا به صورت کاملا یکنواخت با یکدیگر ترکیب شوند، راندمان حجمی و حرارتی موتور به میزان چشمگیری افزایش پیدا میکند که این موضوع صرفا به دلیل تأثیر انژکتور در سوخترسانی است.
- کاهش مصرف سوخت: در دنیای امروز که سوختهای فسیلی در وضعیت نابهنجاری قرار دارند، مصرف کمتر سوخت، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که انژکتور میتواند به خوبی این کار را انجام دهد. در این قطعه، سیستمهای الکترونیکی برای اندازهگیری دبی هوای ورودی وجود دارند؛ در نتیجه میزان سوخت ورودی نیز به صورت کاملا متناسب با این دبی تعیین شده و در مصرف سوخت، صرفهجویی میشود.
- کاهش لرزش موتور: به صورت کلی ترکیب یکنواخت سوخت و هوا که توسط انژکتور انجام میشود، مزایای بسیار زیادی به دنبال دارد که یکی دیگر از آنها، کاهش لرزش موتور است. در این حالت موتور بسیار نرمتر و بدون لرزش به کار خود ادامه میدهد.
اگر بخواهیم مزایای دیگر استفاده از انژکتور را نام ببریم، میتوانیم موارد زیر را نیز به فهرست بالا اضافه کنیم:
- کاهش آلایندههای محیطزیست
- توانایی کنترل راحتتر موتور خودرو عدم نیاز به ساسات
- روشن شدن بهتر و سریعتر در هوای سرد
خرابی و مشکلات انژکتور خودرو
در این قسمت به بررسی رایجترین مشکلات پیشآمده برای انژکتورها میپردازیم. برخی از ذرات و آلودگیهای موجود در بنزین به قدری ریز هستند که از فیلتر پمپبنزین و فیلتر بنزین خودرو به راحتی عبور میکنند تا اینکه در نهایت به انژکتور خودرو میرسند. همانطور که گفتیم در انژکتور، یک فیلتر با هدف جلوگیری از ورود این آلودگیها به درون سیلندر و محفظه احتراق، تعبیه شده است. فیلتر انژکتور به میزان قابل توجهی ظریف است و میتواند به صورت کامل جلوی عبور این ذرات را بگیرد. از آنجایی که کیفیت سوخت در کشورمان پایینتر از سطح استاندارد است، وجود درصد بالایی از این دسته آلودگیها، تأثیرات بسیار مخربی بر روی عملکرد انژکتور خودرو میگذارند.
زمانی که رسوبات ناشی از آلودگیهای موجود در سوخت، بر روی بدنه انژکتور و فیلتر آن بنشینند، این قطعه نمیتواند به خوبی بنزین پودری را به درون سیلندر و محفظه احتراق توزیع کند. در این حالت ECU متوجه اختلال در عملکرد انژکتور نشده و هیچ اقدامی در راستای افزایش زمان پاشش بنزین توسط انژکتور و ... انجام نمیدهد. همین امر باعث میشود تا ترکیب هوا و سوخت به صورت یکنواخت انجام نشود و به دنبال آن مشکلات متعددی پیش آید. در چنین مواقعی معمولا مصرف سوخت خودرو بیشتر از حالت معمول میشود و یا اینکه اتومبیل حین حرکت ریپ زده و کم میآورد.
علائم و نشانههای خرابی انژکتور
انژکتور وظیفه اصلی سوخترسانی را بر عهده دارد که این کار به صورت مستقیم با عملکرد موتور در ارتباط است. هر زمانی که کوچکترین خللی در عملکرد این قطعه مکانیکی – الکترونیکی رخ دهد، به صورت مستقیم بر روی فعالیت موتور نیز تأثیر میگذارد. در این قسمت با چند نمونه از اصلیترین نشانههای خرابی انژکتور یا گرفتگی سوزن آن آشنا میشویم.
- یکی از اصلیترین و بزرگترین نشانههای مسدود شدن سوزن انژکتور، افت ناگهانی قدرت موتور است. در چنین حالتی سوخترسانی به درستی و به طور کامل انجام نشده و موتور به جای اینکه به خوبی به فعالیت خود ادامه دهد، دچار لرزش میشود.
- داغ شدن و اشتعال موتور نیز از دیگر علائم خرابی انژکتور است. در صورتی که سوزن این قطعه مسدود شده باشد، پاشش سوخت به خوبی انجام نشده و موتور در انجام فعالیت خود به اشتباه میافتد و سریعا داغ میشود.
- از دیگر مواقعی که میتوانید شاهد نشانههای خرابی موتور باشید، زمان روشن کردن اتومبیل است. چنانچه سوخترسانی به خوبی انجام نشود، زمان استارت زدن و روشن کردن موتور، سوخترسانی ناگهانی انجام شده و شما میتوانید متوجه عملکرد بد و نادرست موتور بشوید.
- همانطور که در قسمتهای قبلی اشاره کردیم، وجود انژکتور و عملکرد صحیح آن، باعث کاهش مصرف سوخت میشود. عکس این موضوع یعنی افزایش مصرف سوخت، زمانی رخ میدهد که این قطعه نتواند به خوبی به وظیفه خود عمل کند. پس میتواند افزایش مصرف سوخت را از دیگر نشانههای خرابی انژکتور دانست که باید حتما جدی گرفته شود.
تعویض قطعات انژکتور
انژکتور از چندین قطعه مختلف ساخته شده است که به صورت هماهنگ با یکدیگر فعالیت میکنند. قطعات این سیستم شامل اورینگ، فیلتر ورودی، بدنه انژکتور، سولونوئید، سوزن انژکتور، سوراخ خروجی و درپوش محافظ هستند.
از بین این قطعات معمولا فیلتر ورودی و سوزن انژکتور بیشترین آسیب را دیده و در عملکرد سیستم اختلال ایجاد میکنند. برخی از افراد در چنین مواقعی اقدام به تعویض قطعه آسیبدیده مینمایند. پیشنهاد ما به شما این است که از این کار صرفنظر کنید. چراکه انژکتور، یک سیستم هماهنگ است که تمام قطعات آن همگام با یکدیگر فعالیت میکنند. در زمان خرابی یکی از قطعات، بهتر است به فکر تعویض انژکتور باشید تا اینکه قطعه مربوطه را به تنهایی تعویض کنید.
جمعبندی
اتومبیل از قطعات و لوازم متعدد و مختلفی تشکیل شده است. یکی از اصلیترین و در عین حال ظریفترین قطعات اتومبیل، انژکتور است. انژکتور مسئول سوخترسانی به موتور بوده و وظیفه بزرگی را بر عهده دارد. بروز هرگونه اختلال در عملکرد انژکتور، میتواند تأثیر مستقیم بر روی فعالیت موتور بگذارد. از رایجترین مشکلاتی که برای انژکتور پیش میآید، مسدود شدن سوزن آن توسط آلودگیهای موجود در سوخت است که باعث میشود پاشش بنزین به درون سیلندر و محفظه احتراق به خوبی انجام نشود. از نشانههای خرابی انژکتور، افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور، لرزش موتور، ریپ زدن ماشین و ... هستند.