در ورودی سیلندر خودرو قطعه ای قرار داشته به نام انژکتور و وظیفه آن تنظیم و پاشش (دقیقا مانند یک سرنگ) سوخت به درون سیلندر بوده که نهایتا این سوخت طی فرایند احتراق به انرژی تبدیل و باعث به حرکت در آمدن خودرو می گردد. بنابراین یکی از قطعات مهم خودرو که می بایست جهت نگهداری صحیح از خودرو و افزایش عمر مفید خودرو به آن توجه داشت، انژکتور می باشد.
موقعیت قرار گیری در خودرو
موقعیت انژکتورهای سوخت در طراحی موتورهای مختلف متفاوت است اما معمولاً نوک آنها داخل محفظه احتراق موتور و روی موتور سوار می شوند.انژکتور خودرو یکی از قطعات سیستم احتراق در خودرو است و نقش مهمی در کاهش مصرف سوخت و آلاینده ها در خودرو دارد. بروز مشکل در انژکتور باعث ریپ زدن خودرو شده و این امر باعث خاموش شدن خودرو و خوب حرکت نکردن آن خواهد شد.
در ادامه این مطلب به بررسی این قطعه و نحوه کارکرد آن خواهیم پراخت.ابین قطعه توسط ایسیو کنترل می شود، سوخت تحت فشار در پشت انژکتورها آماده می باشد، داخل انژکتور یک سیم پیچ وجود دارد، وقتی جریان الکتریکی از سیم پیچ می گذرد سوزن انژکتور باز شده و در نتیجه سوخت درون مانلی فولد ورودی تزریق می شود.
نحوه کارکرد انژکتور
ایسیو کنترل کننده جریان ارسال شده به انژکتور می باشد و هر چه مدن زمان ارسال جریان الکتریکی زیادتر باشد، سوخت بیشتری به مانلی فولد ورودی تزریق می شود. تمام انژکتورها همزمان از ECU پیغام الکتریکی دریافت می کند. بنابراین زمان تزریق سوخت به مانی فولد، ارتباطی با موقعیت پیستون در داخل سیلندر ندارد و عمل تزریق در هر دور چرخش میل لنگ یک بار برای هر سیلندر انجام می شود.
این سوخت در مانی فولد ورودی تزریق شده و زمانی که سوپاپ هوا باز می شود به داخل سیلندر مکیده می شود. زاویه پاشش در انژکتورها بین 10 تا 30 درجه می باشد.تست زاویه پاشش و مقاومت انژکتور چیست؟
یکی از آزمایشاتی که بر روی انژکتور انجام می دهیم، تست زاویه پاشش است که برای این کار از دستگاه مخصوص استفاده می کنیم. آزمایش دیگری که برای انژکتور انجام می دهیم آزمایش مقاومت انژکتور است. برای این آزمایش می توانیم به کمک یک اهم متر مقاومت انژکتور را تست کنیم. مقاومت انژکتورها معمولا بین 10 تا 20 اهم است. که بستگی به نوع انژکتور دارد.
در محصولات ایران خودرو بسته به نوع ایسیو، انژکتور و مدل تولید شده سه حالت در پاشش انژکتورها دیده می شود.
1-در پرشیا که به ایسیو مدل MM8P مجهز است، به صورت چهارگانه (هر چهار انژکتور با هم پاشش می کنند).
2-ذر سمند که به ECU مدل SL96 مجهز می باشد، به صورت دوگانه (انژکتورهای 1-4 و 2-3 با هم پاشش می کند).
3-در ایسیو مدل S2000 در خودروهای L3 و L4 پاشش تک به تک به ترتیب 3-4-3-1 طبق ترتیب احتراق پاشش انجام می شود.
انژکتور چه تفاوتی با کاربراتور دارد؟
انژکتور در خودرو مصرف سوخت را کاهش داده اصل کار موتورهای احتراق داخلی به طور مستقیم نشان می دهد که کیفیت بهتر مخلوط سوخت و هوا باعث راندمان بهتر موتور خودرو میشود ، بنابراین ما به انژکتور سوخت احتیاج داریم که کیفیت مخلوط سوخت هوای به مراتب بهتر را نسبت به کاربراتور فراهم می کند. می توان گفت کاهش مصرف سوخت و آلاینده ها تفاوت انژکتور و کاربراتور می باشد.
اختلاط نادرست سوخت هوا که توسط کاربراتورها ارائه می شود ، ذرات مختلف سوخته را درون محفظه احتراق یک موتور احتراق داخلی قرار می دهد که منجر به انتشار نادرست شعله احتراق می شود و همین موضوع باعث نقص کارکرد موتور میشود ، بنابراین برای جلوگیری از این اتفاق تقریباً امروزه همه وسایل نقلیه موجود ، از سیستم انژکتوری استفاده میکنند.
در مورد کاربراتورها، کنترل کیفیت و زمان بندی مخلوط سوخت هوا (اندازه گیری سوخت) دقیق تنظیم نمی شود ، تنظیمات به صورت مکانیکی انجام می شود ، اما در مورد انژکتورهای سوخت به دلیل داشتن واحد کنترل شده الکترونیکی هوشمند و و با دقت بالا میتوان میزان سوخت را اندازه گیری کرد. دیده شده است که نه تنها مسافت پیموده شده بلکه عملکرد خودروهای انژکتوری از عملکرد وسایل نقلیه کاربراتوری بهتر است.
مزایای استفاده از سیستم انژکتور چیست؟
می توان گفت مهم ترین مزیت استفاده از سیستم انژکتور در خودرو جلوگیری از ناقص سوختن سوخت و تولید کمتر آلاینده می باشد. زیرا در این سیستم همانطور که اشاره شد سوخت پس از عبور از انژکتور و مخلوط شدن با هوا حالت پودری گرفته، این حالت پودری باعث می شود که سوخت به خوبی در محفظه اختراق خودرو پخش شده و همین امر از ناقص سوختن سوخت جلوگیری می کند.
همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، انژکتور سوخت را به درون محفظه سیلندر پاشش می کند. فشار لازمه برای این پاشش توسط پمپ بنزین خودرو تامین می شود. انژکتور در هر ثانیه شاید چندین بار باز و بسته می شود و فشار سوخت درون آن نیز بسته به میزان گازی که راننده می دهد تغییر می کند.
البته تغییر فشار و یا زمان باز و بسته شدن انژکتور بسیار پیچیده تر از صرفا گاز دادن راننده است! این کار با استفاده از تحلیل اطلاعات سنسور های بسیار زیاد و پیچیده توسط ECU و سپس دریافت دستور از ECU انجام می شود. اگر نمی دانید، ECU در خودرو های امروزی به گونه ای مغز هوشمند خودرو است که در هر لحظه با توجه به اطلاعات دریافتی از سنسور ها، قسمت های زیادی از خودرو را کنترل می کند.
به هر حال، وقتی که دستور فعال شدن به انژکتور رسید، پیستون انژکتور توسط یک آهنربای الکتریکی باز می شود تا سوخت اجازه ی عبور کردن داشته باشد. سوخت از یک نازل بسیار کوچک عبور می کند که اصطلاحا به آن سوزن انژکتور می گویند.وظیفه نازل انژکتور و یا همان سوزن انژکتور این است که سوخت را تا جای ممکن به قطعات ریز تر و غبار مانندی تبدیل کند. حال هر چه که سوخت ریز تر شود، راحت تر می سوزد و سوخت نسوخته کمتری در نهایت باقی می ماند.
انژکتور ها معمولا در منیفولد ورودی گذاشته می شوند تا بتوانند سوخت را به شکل مستقیم بر روی سوپاپ های ورودی سوخت بپاشند. در پشت انژکتور ها لوله ای به نام ریل سوخت وجود دارد که سوخت تحت فشار را به انژکتور ها می رساند.
توضیحاتی درباره سنسور های موتور خودرو
همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، انژکتور ها به وسیله ECU کنترل می شوند و ECU نیز با توجه به اطلاعات سنسور ها دستورات را به اجزای دیگر می دهد. بنابر این، می توان گفت سنسور های خودرو در کارایی سیستم انژکتور بسیار مهم هستند. در ادامه برخی از
سنسور های اصلی موتور خودرو معرفی می کنیم:
• سنسور جریان هوای توده ای: این سنسور جرم هوای وارد شده به موتور را اندازه گیری می کند.
• سنسور اکسیژن: این سنسور میزان اکسیژن موجود در اگزوز را کنترل می کند و داده ها را به ECU می رساند. ECU می تواند با توجه به این داده ها میزان مخلوط سوخت یا هوا را تعیین کند.
• سنسور موقعیت دریچه گاز: همان طور که از اسم این سنسور مشخص است، موقعیت دریچه گاز خودرو را کنترل می کند. با توجه به داده های این سنسور، ECU می تواند میزان سوخت را کنترل کند.
• سنسور فشار مطلق منیفولد: این سنسور فشار هوای ورودی به منیفولد را بررسی می کند.
انواع سیستم انژکتور
به طور کلی، انژکتور ها به دو شکل کار می کنند، در نوع اول انژکتور ها به طور همزمان با هم دیگر باز و بسته می شوند ولی در نوع دوم، هر کدام از انژکتور ها قبل از باز شدن سوپاپ ورودی باز می شوند.
سرعت و بازده عملکرد نوع دومی بیشتر از نوع دومی است، دلیل آن هم این است که برای ایجاد تغییر در دور موتور، نیازی نیست که یکبار دور بزند و تغییرات انجام شود بلکه تغییرات بلافاصله پس از بسته شدن سوپاپ انجام می شود.
تفاوت انژکتور و کاربراتور چیست؟
اولین و بزرگترین تفاوت آن ها این است که انژکتور برقی است ولی کاربراتور مکانیکی. سیستم انژکتور به دلیل در نظر گرفتن داده های زیادی که توسط سنسور ها جمع آوری و تحلیل می شود، بسیار دقیق تر است و به همین دلیل بازده عملکردی بسیار بیشتری دارد و سوخت کمتری نیز مصرف می کند.
اما در کاربراتور، تنظیمات فقط با استفاده از چرخاندن چند پیچ انجام می شود و به همین دلیل کاربراتور هیچ گاه در بهترین حالت کارایی خود قرار ندارد که در نتیجه آن سوخت بیشتری مصرف می کند و سوخت نسوخته زیادی را باقی می گذارد که در نتیجه آن کارایی خودرو کاهش می یابد. تنها مزیت کاربراتور نسبت به انژکتور قیمت کمتر قطعات و ساده تر بودن آن ها است. همچنین هزینه های تعمیر کاربراتور نیز بسیار کمتر از انژکتور است که باز هم دلیل آن ساده بودن سیستم کاربراتور است.
