ضدیخ یکی از ملزومات اصلی مورد نیاز برای هر خودرو است که هم از یخ زدن مایعات در دماهای پایین جلوگیری می‌کند و هم مانع جوش آوردن موتور در دماهای بالا می‌شود. ضدیخ نقشی حیاتی در حفظ عملکرد موتور و سیستم خنک‌کننده خودرو دارد. به همین دلیل، ما این مطلب از اکسون پارت را به بررسی پاسخ این سوالات که چرا باید ضدیخ را به طور منظم تعویض کرد و بهترین زمان ریختن ضدیخ در ماشین چه موقع است؟ اختصاص داده‌ایم. با ما همراه باشید.
ضدیخ چیست و بهترین زمان ریختن آن در ماشین چه زمانی است؟
همان‌طور که می‌دانید، موتور اتومبیل با سوزاندن بنزین یا گازوئیل انرژی لازم برای حرکت ماشین را فراهم می‌کند. این انرژی بسیار زیاد است و فقط بخشی از آن صرف به حرکت درآوردن خودرو می‌شود. مابقی انرژی به گرما تبدیل شده که قسمتی از آن درون محفظه موتور باقی می‌ماند و قسمت دیگر از طریق اگزوز به بیرون می‌رود.
یکی از مشکلاتی که هزینه بالایی را به مالکین خودرو تحمیل می‌کند، خوردگی و اکسید شدن قطعات فلزی موتور است که در اثر گرمای زیاد اتفاق می‌افتد. در واقع، برای جلوگیری از آن باید موتور خودرو را به روشی خنک کرد تا این گرمای اضافی دفع شود. در غیر این صورت، دمای موتور مدام بالا می‌رود که منجر به ذوب شدن اجزای فلزی داخل آن و کاهش عملکرد موتور می‌شود. باید بگوییم که ضدیخ از این اتفاق جلوگیری می‌کند.
مایع خنک‌کننده که بر پایه آب ساخته شده است، گرمای موتور را جذب کرده و خودش طی این سازوکار داغ می‌شود. سپس سیستم خنک‌کننده، مایع داغ‌شده را به رادیاتوری در بخش جلویی ماشین انتقال می‌دهد تا با حرکت خودرو، هوا در شیرهای رادیاتور جریان پیدا کند و باعث خنک شدن مایع شود.
بهترین زمان ریختن ضدیخ در ماشین، فصول سرد و گرم سال است. این ماده از یخ زدن آب در زمستان و به جوش آمدن آب در تابستان جلوگیری می‌کند. ضدیخ به دلیل مواد شیمیایی ویژه موجود در خود، اجازه نمی‌دهد مایع خنک‌کننده درون محفظه موتور در فصول سرد سال یخ بزند. این مایع از 50 درصد آب و 50 درصد ضدیخ ساخته شده است. بنابراین آب که در دمای صفر درجه سانتی‌گراد منجمد می‌شود، با چنین ترکیبی دمای انجماد آن به 35- درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
از دیگر کاربردهای ضدیخ، بالا بردن نقطه جوش آب است. آب در 100 درجه سلیسیوس به جوش می‌آید. اگر بتوانیم این دما را بالاتر ببریم، به نفع موتور است و به آن آسیب کمتری می‌رسد. مخلوط 50 درصد آب و 50 درصد ضدیخ، نقطه جوش آب را به 240 و 270 درجه سلیسیوس می‌رساند.
بیشتر بخوانید: تفاوت ضدیخ و مایع سیستم خنک کننده خودرو
اهمیت توجه به تعویض به موقع ضدیخ
مایع خنک‌کننده با گذشت زمان اسیدی می‌شود و ویژگی‌های اولیه خود را از دست می‌دهد. مایع اسیدی‌شده بار الکتریکی پیدا می‌کند تا جایی که در جریان‌های بسیار پایین مانند 0.2 ولتاژ هم باعث خوردگی قطعات فلزی موتور می‌شود. به‌خصوص قطعات آلومینیومی که در برابر خوردگی ناشی از الکترولیز بسیار حساس هستند.
بهترین موقع ریختن ضدیخ ماشین
معمولا بهترین زمان تعویض ضدیخ در دفترچه راهنمای مالک خودرو آورده شده است. با این حال، شرایطی وجود دارند که می‌توانند این زمان را تغییر دهند. به توصیه بسیاری از کارشناسان، بهتر است پس از هر هشتاد هزار کیلومتر، ضدیخ خودرو را بررسی کنید و میزان اسیدیته آن را مورد ارزیابی قرار دهید.
علائم کمبود ضدیخ در ماشین
بهترین راه برای سنجش میزان ضدیخ در خودرو، استفاده از نوار تشخیص است. بااین‌حال، علائم کمبود این مایع را در این قسمت بیان کرده‌ایم:
پیچیدن بوی شیرین در کابین خودرو
اگر متوجه بوی شیرین و منحصر به‌فردی در کابین خودروی خود شدید، قسمت زیر پای سمت مسافر را بررسی کنید. مشاهده هر گونه مایع یا رطوبت در این قسمت، احتمالا به دلیل نشت ضدیخ است.
تجمع لایه چرب در قسمت داخلی شیشه‌های ماشین
تفاوت این لایه کثیفی با آلودگی معمولی شیشه‌ها این است که پس از پاک کردن مجددا ظاهر می‌شود.
کاهش عملکرد بخاری
اگر سطح ضدیخ کاهش پیدا کند، سیستم گرمایشی عملکرد درستی نخواهد داشت. این امر در فصل زمستان بیشتر خود را نشان می‌دهد. البته درست کار نکردن سیستم گرمایشی ممکن است به دلیل خرابی ترموستات هم باشد. در چنین شرایطی ابتدا سطح ضدیخ و نشت‌پذیری آن را بررسی کنید. سپس به سراغ ترموستات بروید.
روشن شدن چراغ هشدار در داشبورد
روشن شدن چراغ هشدار در داشبورد هم می‌تواند نشانه‌ای از کم یا خراب شدن ضدیخ باشد. این ویژگی تنها در برخی خودروها وجود دارد.
از کار افتادن خودکار موتور
در بیشتر خودروهای جدید قابلیتی وجود دارد که اگر سطح ضدیخ کاهش پیدا کند و موتور داغ شود، موتور به طور اتوماتیک خاموش خواهد شد. این ویژگی مانع از آسیب به موتور در اثر گرمای زیاد می‌شود.
مصرف بالای سوخت
وقتی سطح ضدیخ کم می‌شود، مصرف سوخت بالا می‌رود. این در حالی است که در شرایط نرمال، سوخت به شکل موثرتر می‌سوزد.
بیشتر بخوانید: راهکارهای کاهش مصرف سوخت
هنگام ریختن ضدیخ در خودرو به چه نکاتی توجه کنیم؟
میزان نسبت آب و ضدیخ یکی از موارد مهمی است که هنگام استفاده از ضدیخ باید به آن توجه داشته باشید. اگر ضدیخ بیش از حد لازم باشد، در عملکرد این مایع اختلال بوجود می‌آید و استهلاک قطعات خودرو را افزایش می‌دهد. کم بودن ضدیخ هم خنک‌کنندگی مورد نیاز را فراهم نمی‌کند. همچنین باعث خوردگی قطعات می‌شود. همان‌طور که پیش از این هم اشاره شد، نسبت استاندارد ترکیب آب و ضدیخ 50:50 یا 60:40 است. در ادامه به چند نکته مهم در ارتباط با ریختن ضدیخ درخودرو اشاره می‌کنیم.
- توصیه می‌شود از آب با سختی پایین و به اصطلاح دی‌یونیزه استفاده کنید.
- استفاده از ضدیخ به تنهایی در خودرو مجاز نیست. چرا که این مایع قابلیت زیادی در برابر انجماد یا انتشار گرما در سیستم خنک‌کننده ماشین ندارد.
- در حالت کلی، رنگ ضدیخ تعیین‌کننده کیفیت آن نیست و از روی رنگ نمی‌توان قضاوتی در مورد کیفیت این ماده داشت.
- ضدیخ از برندهای مختلف را با یکدیگر مخلوط نکنید. این کار ممکن است به سیستم خنک‌کننده آسیب برساند.
کلام آخر
در این مطلب از اکسون پارت در مورد بهترین زمان ریختن ضدیخ در ماشین و تعویض آن صحبت کردیم. استفاده به‌موقع از ضدیخ و بررسی منظم سطح این مایع، نه‌تنها عملکرد بهینه موتور خودرو را تضمین می‌کند، بلکه هزینه‌های تعمیرات ناشی از آسیب‌های احتمالی در فصول سرد و گرم سال را کاهش می‌دهد.
